5 Paaszondag C (17/05/2025)
Inleiding (Jackie)
We zitten al aan de 5de Paaszondag, niet te geloven.
We worden in de evangelielezing van vandaag wat terug gekatapulteerd in de tijd. Johannes brengt ons terug naar de ‘afscheidsrede’ van Jezus. Judas is zopas begonnen aan de uitvoering van zijn plan,
het ‘uur’ van Jezus is gekomen.
Sommigen zouden dan denken aan het maken en schrijven van een testament.
Ze schrijven op wie hun huis, hun geld of hun andere bezittingen zal krijgen.
Zo ’n testament heeft Jezus niet nagelaten, Hij had trouwens geen huis, geen geld, geen bezittingen.
Hij had wel een laatste wens en daarover schrijft Johannes vandaag, Hij is met zijn leerlingen een laatste keer aan tafel gegaan, Hij heeft ze hun voeten gewassen, letterlijk. Ze hebben daarna samen gegeten, de agapè-maaltijd, de maaltijd van de onthechte liefde en dan zijn laatste wens uitgesproken: …
Laat ons luisteren.
Lezing: Johannes 13, 31-33a. 34-35 (NBV21)
Toen hij (Judas) weg was zei Jezus: ‘Nu is de grootheid van de Mensenzoon zichtbaar geworden, en door Hem de grootheid van God. Als Gods grootheid door Hem zichtbaar geworden is, zal God Hem ook in die grootheid laten delen, nu onmiddellijk. Kinderen, Ik blijf nog maar een korte tijd bij jullie.
Ik geef jullie een nieuw gebod: heb elkaar lief. Zoals Ik jullie heb liefgehad, zo moeten jullie elkaar liefhebben. Aan jullie liefde voor elkaar zal iedereen zien dat jullie mijn leerlingen zijn.’
Homilie (Jackie)
Ik geef jullie een nieuw gebod: heb elkaar lief. Zoals Ik jullie heb liefgehad, zo moeten jullie elkaar liefhebben. Aan jullie liefde voor elkaar zal iedereen zien dat jullie mijn leerlingen zijn.’
Hebben jullie er al op gelet dat Jezus niet zegt: “Zoals Ik jullie heb liefgehad, zo moeten jullie ook mij liefhebben”, maar wel “Zoals Ik jullie heb liefgehad, zo moeten jullie elkaar liefhebben.” Dit is, in naam van mijn Vader, mijn wens naar jullie toe.
Zonder liefde kan de hemel niet bestaan … Terug naar de realiteit …
Wij allemaal hebben het soms wel eens moeilijk, wij als Effata gemeenschap hebben het soms wel eens moeilijk. Wij als wereld hebben het soms wel eens moeilijk.
Wel in voorbereiding van wat wij volgende week in de viering willen samen beleven is deze boodschap, deze laatste wens van Jezus heel toepasselijk en inspirerend.
Hoe zien wij in de toekomst onze Effata gemeenschap evolueren, als gemeenschap van christenen. Hoe zien we de band van Effata met de buurt waarin wij wonen? Hoe zien we de band met de lokale en wereldwijde kerk? Hoe zien we onze Effata gemeenschap in onze snel veranderende samenleving? Is en blijft ze relevant?
Mag ik klein beginnen?
Dankjewel, ik voel me geborgen in onze Effata gemeenschap, de laatste 3 weken waren wat moeilijk voor ons, Carmen onderging een ingrijpende rugoperatie, ikzelf in de lapmand met heel pijnlijke rugproblemen. Moeilijk, maar gedragen door mensen uit onze directe omgeving, gedragen door een gemeenschap die meeleeft met Whatsapp berichtjes, telefoontjes, bezoekjes, een kaartje. Aan jullie liefde voor elkaar zal iedereen voelen dat jullie mijn leerlingen zijn. Dankjewel om dit te laten voelen.
Onze Effata gemeenschap is verhuisd, een goed jaar geleden, naar deze mooie Guislain campus, midden in een mensen buurt. Hebben wij hier een opdracht om Jezus’ wens te helpen realiseren? Wie gaat er morgen mee zingen?
Mag ik vragen nog breder de kijken? In welke wereld leven wij? Hebben wij hier, als gemeenschap, een opdracht om Jezus’ wens waar te maken?
Dagelijks horen en zien we in het nieuws, in de kranten wat er allemaal in deze geglobaliseerde wereld gebeurt. Krantenkoppen die doen nadenken!
Allemaal gisteren en vandaag gelezen in de Standaard:
Poetin duwt gesprekken in een impasse en wil niet weten van een staakt het vuren.
Negen doden bij Russische aanval op passagiersbus in Oekraïne. Dit, enkele uren nadat Rusland en Oekraïne in Turkije hadden samengezeten en overeenkwamen om krijgsgevangenen uit te wisselen.
Enkele honderden migranten zijn in de voorbije dagen opgepakt en worden met militaire vliegtuigen gedeporteerd naar hun land van herkomst. Dat heeft het Witte Huis zelf bevestigd.
Extreem rechts, veelal bestempeld als heel katholiek, dus christelijk, heeft een nieuw woord om de Trumpiaanse massadeportaties te vergoelijken. ‘Remigratie’ is het woord en als je het genoeg herhaalt triggert het een positief gevoel. Asielzoeker, immigrant, vreemdeling, inwijkeling, allemaal één pot nat! Stuur ze terug.
De Trump-clan verrijkt zich tijdens een bezoek aan de Verenigde Arabische Emiraten, Qatar en Saudi-Arabië zonder schroom met deals, crypto en cadeaus tot en met een vliegtuig van enkele honderden miljoenen euro’s. Terwijl hij als Amerikaanse president de banden aanhaalt met deze landen luiden de ngo’s de alarmbel over extreme vormen van racisme, misbruik en uitbuiting.
De Israëlische regering, met Netanyahu op kop, krijgen met de steun van Trump vrij geleide in Gaza. We maken dat de Gazanen niets meer hebben om op terug te keren, ze zullen zo wel verlangen om te migreren uit de Gaza strook.
2%, neen 3,5%, neen 5% voor defensie?
“Op aangeven van de VS wil de Europese Commissie 800 miljard in defensie stoppen. Waarschijnlijk goed voor de Amerikaanse wapenfabrikanten?”
Dat woord ‘defensie’ wordt wel onbehoorlijk opgerekt. Onze beleidsmakers, met minister van ‘defensie’ Theo Francken aan kop, spreken zelfs van defensie als ze het hebben over langeafstandsraketten en nucleaire wapens. Verdediging?
België vindt op Navo-top amper nog partners voor protest tegen 5 procentnorm.
Vijf keer meer meldingen van seksueel misbruik in de Kerk in het afgelopen jaar (Otheo maart 2025).
En toch … in die wereld willen wij, als gemeenschap, leerlingen zijn van Jezus, christenen.
Het begrip ‘christelijk’ dreigt heden ten dage zijn oorspronkelijke betekenis te verliezen. Christenen zijn als sociologische groep soms behoorlijk ver losgeraakt van de wens van hun stichter Jezus Christus. Sommige groepen en individuen die zich evangelisch of christelijk noemen zijn weinig of niet solidair met mensen in armoede, met slachtoffers van geweld of misbruik, niet solidair met vluchtelingen.
En toch … ze bestaan christen gemeenschappen en andere levensbeschouwingen die opkomen tegen al dit onrecht, gelukkig ook binnen onze katholieke kerk, zelfs binnen de structuren van die kerk.
En toch … Hoe moet het verder? Het politiek en kerkelijk systeem van toen kunnen en moeten we niet meer herstellen. Zullen wij dus, als christen basisgemeenschap ons zomaar neerleggen bij de kwalen die onze wereld teisteren? Willen wij, als gemeenschap, samen timmeren aan een wereld waar de wens van Jezus gerealiseerd wordt?
Enkele blauwdrukken ter inspiratie voor volgende week:
– het geloof in een medelevende en bevrijdende God. De Bijbelse profeten, met als voornaamste Jezus, en de profeten van nu: ze blijven een bron van inspiratie en
van verbondenheid.
– het besef deel uit te maken van een groot zinvol geheel, die wij onze kerk noemen. Mensen met een holistische visie die geloven dat alles met elkaar verbonden is en
dat het geheel meer is dan de aparte onderdelen. Eenheid in verscheidenheid.
– Het besef dat er, naast het christendom talrijke min of meer verwante levensbeschouwingen zijn. Het contact met deze mensen is op zichzelf al verrijkend.
We kunnen van hen leren en met hen verbinding maken, verbanden smeden.
Het valt me op dat hier telkens sprake is van verbondenheid. Kleine en grote gemeenschappen zijn belangrijk, ze scheppen een structuur die het mogelijk maakt om staande te blijven binnen de turbulenties die we thans meemaken.
En regelmatig deelnemen aan een viering is zeker geen slecht idee. Laat ons daarom samen de tafel dekken.
Maar eerst: Onderdompelen in de boodschap van Bart Peeters:
Want God is liefde, en zeker geen haat. Geen reden voor misbruik, of een nepkalifaat.
Het staat in de Bijbel en in de Koran: Zonder liefde kan de hemel niet bestaan.
Luisterlied: HEMEL - Bart Peeters
Je vindt er geen maagden, geen lepels van goud.
Die heilige schriften zijn verwarrend en oud.Er staat nergens geschreven dat elke zot
mag misbruiken en moorden in de naam van God.
Refrein
Gegoochel met onzin. Verdeel en heers.De geschiedenis herhaald zich maar we zijn hardleers.De wereld draait vierkant en de oplossing stroef.Mocht de aarde ogen hebben stonden ze nu droef.
Refrein
Refrein
Want God is liefde en zeker geen haat.Geen reden voor misbruik of een nepkalifaat.Het staat in de Bijbel en in de Koran:zonder liefde kan de hemel niet bestaan.
Tafelgebed
We gaan aan tafel en gedenken Jezus van Nazareth.
De man die mens en samenleving confronteert met zichzelf,
en de waarheid over ons bestaan aan het licht brengt.
Die mensen aanraakt met een buitengewone aandacht en liefde,
en daardoor de bron van goed doen in elke mens vrijmaakt.
Hier staat de tafel van mensen die hun eigen zoeken naar geluk
laten doorkruisen door het gelaat van de vreemde, kwetsbare en gekwetste ander.
Een tafel waaraan we allen genodigd zijn,
waar elkeen gehoord en gezien mag worden,
waar elkeen tot haar en zijn recht mag komen.
Rond deze tafel voeden we
onze honger naar vrede,
onze dorst naar liefde.
Zo gedenken we het laatste avondmaal van Jezus.
Bidden wij dan …
219 Communiegebed → zie wit mapje
Onze Vader
Als wij gehoor geven aan wat Jezus ons vandaag voorhield:
‘Heb elkaar lief, zoals Ik jullie heb liefgehad’
dan zal de wereld over ons zeggen: “Zij maken het waar,
zij zijn niet enkel hoorders maar ook doeners van zijn woord.
Zij maken de aarde nieuw; ze maken er een beetje hemel op aarde van …
Laten wij daarom bidden …
Onze vader verborgen
uw naam worde zichtbaar in ons
uw koninkrijk kome op aarde
uw wil geschiede,
een wereld met bomen tot in de hemel,
waar water schoonheid, en brood
gerechtigheid is, en genade –
waar vrede niet hoeft bevochten
waar troost en vergeving is
en mensen spreken als mensen
waar kinderen helder en jong zijn,
dieren niet worden gepijnigd
nooit één mens meer gemarteld,
niet één mens meer geknecht.
Doof de hel in ons hoofd
leg uw woord op ons hart
breek het ijzer met handen
breek de macht van het kwaad.
Van U is de toekomst
kome wat komt.
Vredeswens
Wie mensen blij wil maken,
moet vreugde in zich hebben.
Wie de wereld wil verwarmen,
moet vuur in zich dragen.
Wie mensen wil helpen,
moet zachte handen hebben
om ze niet te kwetsen.
Wie vrede wil brengen moet eerst
in z'n eigen hart vrede gevonden hebben.
Moge God ons helpen de vrede te vinden en aan elkaar door te geven.
Wens dan elkaar die vrede!
Broodbreking
Ik vraag van jou geen onmogelijke dingen, zegt God,
enkel dat je liefhebt met geheel je hart.
Want alleen daaraan zal iedereen kunnen zien
dat jij mijn kind bent, en dat Ik jouw God mag zijn.
Wees een oase van tederheid voor alle mensen om je heen.
Heb lief met grote warmhartigheid en intense eenvoud;
en durf je leven breken als brood,
op dezelfde manier
zoals mijn Zoon je dat ooit heeft voorgedaan.
Het brood staat voor ons klaar.
Als wij eten van dit brood
het breken, en delen met elkander …
♫ 17 Dan zal er vreugde …
Laat ons samenleven vanuit het visioen
van een wereld waar ieder aandachtig is en ziet,
waar ieder aandachtig wórdt gezien,
en waar voor ieder genoeg brood en liefde is.
Laten wij brood en liefde zijn voor elkaar.
Aanvaard dan dit brood met de vreugde die in je oplaait
als je beseft dat je een geliefd kind van God bent en deel van een gemeenschap.
Jullie worden uitgenodigd aan de tafel van de Heer.
Communie: 'Ave Maria' - Jean-Paul Poletti et le Chouer de Sartène (Corsica) → https://www.youtube.com/watch?v=F_JHW_5ajWY
Bezinning
Ik versta onder liefde:
die duizenden nuances van vriendelijkheid en vriendschap,
van hartstocht en hoofsheid, van tact en geduld,
van bedachtzame eerbied en mededogen,
van lange trouw en spontaniteit, waarmee mensen elkaar bejegenen.
Ik versta onder liefde ook:
de denkkracht en de intuïtiekracht, de wijsheid en de wetenschap,
en alle fantasie en volharding en optimisme
waarmee de aarde wordt opgebouwd, steeds opnieuw,
tegen alle afbraak in.
Alles wat ten goede is, alles wat zingt en in vervoering brengt,
alles wat troost en tot bezinning leidt,
en alles wat bijdraagt tot iets meer recht en vrede
voor zo veel mogelijk mensen, noem ik liefde.
Er is in onze samenleving behoefte aan plaatsen
waar die ‘liefde’ wordt geleerd en aangemoedigd.
Zonder liefde valt een samenleving uit elkaar
en raken mensen ontheemd.
(Huub Oosterhuis, in: Ik versta onder liefde, p. 12-13.)
Voorbeden
Laten we vandaag onze voorbeden volledig richten op de conflictueuze wereld rondom.
Omdat bidden voor mensen die we niet kennen, ook bidden voor onze bekende naaste is,
Omdat bidden voor landen ver weg, ook bidden voor ons eigen landje is,
Omdat bidden voor een ander buiten ons, ook bidden voor onszelf in ons is.
Laten wij dan bidden, danken en zingen …
Slotgebed
God met ons,
waar vriendschap heerst en liefde,
daar laat Jij Je vinden.
Dat mochten we horen,
dat mochten wij ervaren in dit samenzijn.
Ga met ons mee
op weg naar morgen.
Geef ons een hart voor elkaar
en vooral voor hen
die door sommigen
harteloos worden weggewuifd.
Amen.
Zending + Zegen
Laten wij nu heengaan en elkaar bemoedigen
met woorden en daden van liefde,
opdat iedereen kan zien dat wij leerlingen zijn
van de levende Christus in ons midden.
Zegene ons daartoe de liefdevolle God,
Hij die voor ons is: Vader, Zoon en heilige Geest.