23 zondag door het jaar C  -  "Bezint, eer je begint"  (06/09/2025)

Inleiding  (Jean-Lou)

Vandaag horen wij bij Lucas radicalere harde bewoordingen dan in de andere evangelies. Hij had daar zeker eigen redenen voor. Had hij het gemunt op halfslachtige christenen onder zijn lezers die in zijn ogen beter geen christen zouden genoemd worden? In elk geval wilde hij blijkbaar iedereen inscherpen dat ze de volle consequenties van een bekering tot het christelijk geloof onder ogen moesten zien. Die beslissing hield in dat ze met hun joodse of Romeinse familie moesten breken. Ze kon ook betekenen dat hun verdere levensweg een kruisweg werd zoals die van Jezus, uitlopend op de dood. Kortom, wie christen wilde worden moest bereid zijn al het overige los te laten. Geen compromissen! Het was alles of niets. Dus all-in voor de gevolgen. Zo'n keuze kon zeker geen lichtvaardige beslissing zijn.

Laten we luisteren naar zijn woorden:

Lezing:  Lucas 14, 25-33  (NBV21)

Grote mensenmenigten trokken met Jezus mee. Hij wendde zich tot hen en zei: ‘Wie Mij volgt, maar niet breekt met zijn vader en moeder en vrouw en kinderen en broers en zussen, ja zelfs met zijn eigen leven, kan niet mijn leerling zijn. Wie niet zijn kruis draagt en achter Mij aan komt, kan niet mijn leerling zijn.

Want wie van jullie die een toren wil bouwen gaat niet eerst de kosten berekenen, om te zien of hij wel genoeg heeft voor de bouw? Als hij het fundament gelegd heeft maar de bouw niet kan voltooien, zal iedereen die dat ziet hem uitlachen en zeggen: “Die man begon te bouwen, maar afmaken kon hij het niet.” En welke koning die eropuit trekt om met een andere koning oorlog te voeren, zal niet eerst bij zichzelf te rade gaan of hij wel met tienduizend man kan optrekken tegen iemand die met twintigduizend man tegen hem oprukt? Als hij dat niet kan, stuurt hij eerst, wanneer de troepen nog ver van elkaar verwijderd zijn, een gezant om naar de voorwaarden voor vrede te vragen. Zo geldt ook voor jullie: wie geen afstand doet van al zijn bezittingen, kan mijn leerling niet zijn.

Homilie  (Jean-Lou)

Bij één van mijn Braziliaanse reizen, kwam ik in een dorp deze constructie tegen. Belangrijke plannen om de brede Rio San Francisco over te steken per boot. Bij navraag werd hier aan begonnen in de jaren 1950, dus reeds lang geleden, de eigenaar emigreerde uit een welvarende streek,en dacht hier een magazijn en hotel te bouwen. Echter had hij vergeten te luisteren naar de mensen in zijn omgeving, want er werd medegedeeld dat zo’n 10 km verder een brug zou worden gebouwd en dat de overzetboten niet meer nodig waren. Dus geen nood meer en alles bleef zo staan. Dus is de les hier ‘bezint, voor je begint’.

In zijn parabels over een man die zonder nadenken een toren wil bouwen, en een koning die zonder overleg met een klein leger een veel sterkere vijand wil aanvallen, waarschuwt Jezus ons voor een leven zonder nadenken en zonder aandacht voor onze medemensen.

Laat mij toe om te zeggen dat de meesten onder ons niet echt in den beginne zelf hebben gekozen om christen te zijn. In onze samenleving was het gewoon om bij de geboorte gedoopt te worden en dus in die geest te worden opgevoegd. Dat was zeker nog niet zo in de tijd van Lucas, meestal waren het volwassenen die zich tot het Christendom bekeerden. Dus dat betekende voor velen onder hen een drastische vernederende levenswijze.

Maar op een zeker moment hebben wij er zelf voor gekozen zijn weg te volgen. En dan komen de beelden van het evangelie wel hard aan: om je leven zinvol te maken en zijn volgeling te zijn: moet je Hem boven je familie en boven jezelf stellen; je moet aanvaarden dat Hem volgen niet altijd gemakkelijk is, en je mag niet verslaafd zijn aan rijkdom en bezit.

Dat klinkt allemaal niet echt gemakkelijk en met de woorden van Jezus klinkt het zelfs niet mensvriendelijk. Hij zegt immers dat je je familie en jezelf moet haten, dat je je kruis moet dragen, en dat je je moet losmaken van alles wat je bezit.

Maar het spreekt vanzelf dat we die woorden niet letterlijk moeten nemen. Jezus verkondigt immers een boodschap van liefde, vrede en vreugde, en niet van haat en ellende. Dus onszelf en onze familie haten moeten we zeker niet doen. Evenmin moeten we een kruis dragen zoals Hij dat heeft moeten doen. En als we helemaal niets mogen bezitten, waarvan moeten we dan kunnen leven? Vraag het maar aan mensen die echt niets hebben: hun leven is geen leven meer, maar een levende dood.

Maar hoe hard de woorden van Jezus ook klinken, ze wijzen steeds dezelfde weg aan, en dat is een weg van liefde, vrede en vreugde. Een weg die niet naar onszelf, maar naar onze medemensen leidt. Dat is een weg die niet altijd direct te vinden is, niet omdat hij onzichtbaar is, maar omdat onze ogen dikwijls een andere richting uitkijken. We leven immers in een heel jachtige tijd. We worden zodanig opgejaagd door wat voor en achter ons ligt dat er geen tijd meer overblijft om na te denken en ons af te vragen: Ben ik wel goed bezig? Hebben andere mensen iets aan mij, of denk ik daar niet eens aan?

We zien de gevolgen van die haast en die blik alleen op jezelf: de wereld is meer en meer onleefbaar geworden en wordt beheerst door individuen als Trump, Poetin, Erdogan, Xi Jinping, Netanyanu en zoveel andere heersers wereldwijd. Allemaal despoten voor wie het misdadig is met anderen rekening te houden. En ook allemaal despoten die Jezus zonder aarzelen zouden kruisigen mocht Hij opnieuw op de wereld verschijnen, want Hij is liefde, vrede en vreugde.

En wat doet Jezus anders dan ons de boodschap van zijn Vader voorhouden en voorleven: een boodschap van liefde, vrede en vreugde voor onszelf en voor onze medemensen. Laten we onszelf en onze medemensen dus proberen gelukkig te maken door in heel ons doen en denken naar die boodschap te leven om een echte volgeling van Jezus te zijn.

Tafelgebed

We brengen nu de gaven van de schepping aan: alles wat we aanbieden, is ons in handen gegeven.
Rond het brood vormen wij de gemeenschap die de liefde van Jezus wil gedenken.                                                        
Wij vragen U maak ons ontvankelijk voor de gave van uw gastmaal. 
Met deze gaven willen we dank zeggen;
we willen vreugdevol vieren rond de opgestane Christus,
Hij die de dood overwon,
Hij die ons leerde wat echte rechtvaardigheid kan zijn.

Tafelgebed: 224 Tastbaar nabij

Onze Vader

Ik nodig jullie nu uit om als broeders en zusters,
bewoners van een en dezelfde aarde te bidden.
Iedereen is van de wereld en de wereld is van iedereen.

Wij gaan bidden met de woorden die Jezus ons gegeven heeft: Onze Vader ...

Vredeswens

We hebben gebeden dat God ons zou geven:   'Geef ons heden ons dagelijks brood.'
We hebben gebeden dat God ons zou vergeven: 'En vergeef ons onze schulden'.

Laten we elkaar nu de vrede wensen, door elkaar een hand of een kus te geven.
Zo zal er vrede komen in ons hart en in onze wereld.

Die vrede is misschien wel het mooiste geschenk dat we kunnen geven en krijgen.

Wensen we elkaar dan die vrede toe.

Broodbreking

Als mensen worden wij uitgenodigd
om mee te werken aan een rechtvaardige wereld
waar leven mogelijk is voor iedereen.

Als christenen worden wij uitgenodigd
om ons te verenigen met elkaar en met Christus
door van dit brood te eten zal er vrede en vreugde zijn.

17   Dan zal er vreugde zijn op aarde …

Jezus Christus nodigt alle mensen uit aan zijn tafel van vrede.
Hij heeft zichzelf heel kwetsbaar gemaakt, zijn leven lang.
Hij nodigt ons allen uit om het brood te delen,
ons hart te openen
en kwetsbaar onszelf te geven aan elkaar. Neemt en eet.

Bezinning

Nog vol heerlijke vakantieherinneringen, sta je plots weer in het dagelijkse leven.
Hier moet het nu gebeuren.
In je werk- of leefomgeving worden draden gespannen
van jaloezie, onverschilligheid, tegenkanting.
Zorg dat je er niet in verstrikt geraakt.
Je moet kunnen aannemen dat een ander 'anders' is dan jij,
en daarom niet slechter.
Je mag niet iedereen over dezelfde kam scheren van jouw kleine verlangens en vooroordelen.
Kun je de ander aanvaarden, eerlijk en echt?
Beteken je iets voor elkaar?
Kun je de ander nemen zoals hij is?
Kun je luisteren naar de ander?
Maak je maar geen illusies: het is allemaal niet zo gemakkelijk.
Je leeft een gans jaar samen binnen dezelfde werk- en leefomgeving.
Of de komende periode er een wordt vol zon,
of vol onweders en rukwinden
hangt voor een deel van jezelf af.

Maar spreek niét over vrede
als die er zelfs in jouw leven nog niet is!

Voorbeden

Laten wij nu samen bidden.
Bidden betekent immers uitspreken wat in het diepste van je hart leeft.
We richten ons in dat gebed tot God die wij onze Schepper en Vader noemen.

Slotgebed

Altijd aanwezige God, wees aanwezig in onze kwetsbaarheid,
vuur ons aan en maak ons tot onvermoeibare ijveraars
voor liefde, vrede, rechtvaardigheid en duurzaamheid,
nu reeds vandaag,
maar ook morgen en alle dagen van ons leven. Amen.

Zending en Zegen

We gaan nu terug de wereld in:
doe het met goede moed,
doe het met dankbaarheid,
met open ogen en oren voor de diversiteit rondom jou,
en misschien zie je doorheen dat alles
de Goede God
die ons de diversiteit heeft aangeboden
als kans om tot harmonie te komen.

En zegene ons dan die algoede God
die we noemen: Vader, Zoon en Geest. Amen.