22 zondag door het jaar C - 'Bescheiden en onbaatzuchtig' (30/08/2025)
Inleiding (Frans)
Vandaag lezen we een stukje uit het 14de hoofdstuk van Lucas. Jezus is in Jeruzalem. De plaats die voor Lucas belangrijk is, waar “het” gebeurt.
Hij is te gast bij een vooraanstaand farizeeër. We horen hoe ze Jezus scherp in de gaten houden: hoe doet of zegt toch niks dat ingaat tegen de wet en de profeten?
Maar ook Jezus observeert de mensen, ziet wat er gebeurt en hoe sommigen zichzelf tot doel van hun handelen maken.
Via 2 gelijkenissen probeert Jezus duidelijk te maken wat in Gods ogen belangrijk is. Hij heeft het over hoogmoed versus bescheidenheid en over zelfverrijking versus onbaatzuchtigheid.
Het gaat om een levenshouding, die we als dat nodig is kunnen bijsturen, ook al is dat niet altijd gemakkelijk. Opnieuw worden we uitgenodigd om een goede keuze te maken en daarbij Gods Liefde als toetssteen te nemen. Liefde die wij zomaar ontvangen. Die we ook kunnen doorgeven aan de mensen op onze weg.
Luisteren we naar het verhaal volgens Lucas.
Lezing: Lucas 14, 1. 7-14 (NBV21)
Toen Hij op sabbat in het huis van een vooraanstaande farizeeër was, waar Hij voor een maaltijd was uitgenodigd, werd Hij scherp in het oog gehouden.
Hij vertelde de genodigden een gelijkenis, want Hij had gezien hoe ze de ereplaatsen voor zichzelf kozen.
Hij zei tegen hen:
‘Wanneer u door iemand wordt uitgenodigd voor een bruiloft, kies dan niet de ereplaats,
want misschien is er wel iemand uitgenodigd die voornamer is dan u, en dan moet uw gastheer tegen u zeggen: “Sta uw plaats aan hem af.”
Dan zult u beschaamd de minste plaats moeten innemen.
Als u wordt uitgenodigd, kies dan de minste plaats, zodat uw gastheer tegen u zal zeggen: “Vriend, kom toch dichterbij!”
Dan wordt u eer betoond ten overstaan van iedereen die samen met u aanligt.
Want wie zichzelf verhoogt zal worden vernederd, en wie zichzelf vernedert zal worden verhoogd.’
Tegen degene die Hem had uitgenodigd, zei Hij: ‘Wanneer u een maaltijd aanbiedt of een feestmaal geeft, vraag dan niet uw vrienden, uw broers, uw verwanten of uw rijke buren. Want zij zullen op hun beurt u uitnodigen, en zo doen zij iets voor u terug.
Wanneer u een feestmaal geeft, nodig dan armen, kreupelen, verlamden en blinden uit.
Dan zult u gelukkig zijn, juist omdat zij niets kunnen terugdoen.
Want u zult ervoor beloond worden bij de opstanding van de rechtvaardigen.’
Deelmoment (Frans)
Een gekend verhaal met de waarschuwing “wie zichzelf verheft, zal vernederd worden”.
Herkenbaar, ook in onze tijd. Daarbij kijken we – menselijkerwijze – in eerste instantie naar de mensen rondom ons, naar politici en leidinggevenden. Soms hopen we dat wereldlijke leiders die zichzelf hoog achten en neerkijken op de medemensen die niet denken zoals zij, eens goed van hun zelfgemaakte sokkel vallen en beseffen dat “XXX heeft niet altijd gelijk”. Medemenselijkheid en respect voor elke mens, in woorden en daden, zijn belangrijk en onontbeerlijk om tot een rechtvaardige samenleving te komen.
Maar wat Jezus vertelt, is ook voor ieder van ons bedoeld: hoe gedragen wij ons? Welke keuzes maken wij zelf?
Gelijkenissen zijn geen instructies die we letterlijk moeten uitvoeren. Ze willen ons aan het denken zetten, ons bevragen en mogelijke gevolgen schetsen.
Jezus pleit niet voor “valse bescheidenheid” (bewust de minste plaats kiezen in de hoop dat de gastheer je en betere plaats zou geven én iedereen dat ook zou zien).
Evenmin om nu alleen nog maar feesten te geven voor mensen die je niet kent en die in onze hedendaagse maatschappij niet meetellen.
Ik zie Jezus zich afzetten tegen:
- Het actief op zoek gaan naar erkenning ten koste van anderen, vanuit het gevoel “beter” te zijn dan anderen, van “recht” te hebben op openlijke erkenning en de beste plaats. Openlijk door zelfverheffing of wat verdoken door valse – gespeelde – bescheidenheid.
- De “voor wat, hoort wat” mentaliteit. Onbaatzuchtige inzet verlaten door berekening en de vraag “wat zit er in voor mij en brengt het mij wel genoeg op?”
Tegelijk hoor ik een positieve oproep: wees “echt”, authentiek. Je bent niet “beter”, niet “meer waard” dan anderen. Ook niet “slechter” of “minder waard”. Iedere mens heeft zijn verdiensten en capaciteiten, ook als die niet altijd zichtbaar zijn.
Twee keer vraagt Jezus om niet naar eigen gewin te kijken, om niet ik-gericht, niet egoïstisch te zijn:
- Wees bescheiden, doe je niet beter voor dan je bent.
- Wees onbaatzuchtig, nodig geen mensen uit met in je achterhoofd het verlangen naar een wederdienst.
M.a.w. ga niet naast je schoenen lopen, kweek geen ‘dikke nek’.
Moedig dat ook niet aan bij mensen met een maatschappelijk zichtbare of verantwoordelijke, leidinggevende functie door hen naar de mond te praten en geen tegenwerk te bieden.
Relativeren, ook van onze eigen belangrijkheid en impact, is een sleutelwoord om ongewenst gedrag en/of ongewenste neveneffecten te vermijden.
Wij moeten niet oordelen over hoe goed of slecht de anderen zijn, want wij kennen niet het ganse verhaal. God zal zich ter gelegener tijd wel uitspreken.
Wij worden uitgenodigd om iedereen met respect te behandelen, niet omwille van zijn of haar functie, maar omdat voor God ieder mens telt en waarde heeft. Omdat iedereen het goed in zich draagt, ook al is dat niet altijd zichtbaar.
Volgende week start het nieuwe schooljaar. Jullie krijgen al vast wat zelfstudie mee:
Wat heeft je vandaag getroffen?
Waar voel je je gesterkt in wat je doet en wil je behouden?
Waar voel je gesterkt of aangesproken om verandering aan te brengen?
Welke stappen wil jij daar zelf zetten?
En wees gerust, er is geen overhoring volgende week 😉
Dekken we dan nu de tafel om Jezus te gedenken, te breken en te delen.
Onze Vader
Om meer cirkels van verbondenheid en solidariteit,
cirkels waarin allen dienstbaar zijn aan elkaar en aan de Heer,
bidden we nu Zijn gebed, het Onze Vader ...
Vredeswens
Vrede is maar mogelijk als niemand zich wil verheffen boven anderen, als niemand zich meer of beter voelt dan anderen.
Wensen we in DIE zin elkaar de vrede toe.
Tafelgebed
Communiegebed: 224 Tastbaar nabij
Broodbreking
De Heer roept ons op om samen, als één gemeenschap, het Brood te breken en te delen, als gelijken van elkaar.
En als jullie DIT doen in Mijn naam, zegt Hij, dan zal Ik IN en MET jullie zijn.
♫ 17 Dan zal er vreugde zijn op aarde …
Bezinning
Je moet je niet groter voordoen
dan je bent
- zegt God –
Ik weet wat er in je omgaat.
Ik ken je,
Van buiten én van binnen.
In het diepste van jouw hart
heb Ik mijn hart gelegd.
Misschien heb jij dat al ontdekt.
Misschien nog niet.
Maar je mag er op vertrouwen
dat Ik zorg voor je draag,
wat er ook gebeurt,
en dat Ik je ooit zal uitnodigen
om voor altijd te delen
in mijn vreugde.
Je kunt je daar nu al op voorbereiden,
door dienstbaar te zijn
en lief te hebben,
in mijn naam.
Erwin Roosen https://www.otheo.be/kerk-en-leven-digitaal-lezen/2074/2025-35
Slotgebed
Deze gebeden leggen wij U voor, en ALLES wat leeft in ons hart.
Wij bidden U:
blijf ons beademen met Uw Geest
dat wij steeds meer een gemeenschap worden naar Uw hart:
een gemeenschap van gelijken die zich verbonden weten met elkaar, die opkomen voor elkaar, die elkaar tot steun zijn,
zoals U het ons geleerd hebt. Amen.