Palmzondag A  (01/04/2023)

Verwelkoming

Welkom, lieve Effata vrienden,
welkom in deze Palmzondagviering waar wij op weg willen gaan naar Pasen,
Jezus’ voetspoor volgen,
tot de kern van ons geloof komen,
tot de dagen waar het allemaal mee begonnen is,
tweeduizend jaar geleden.

Wij zijn tijdens deze vastenperiode met onze stapstenen stap voor stap de weg van Jezus gegaan. Wij hebben de keuze voor Jezus gemaakt, vanuit de stilte ons gezonden gevoeld, gezorgd voor water voor iedereen, ons verdiept in het zien, en opgewekt tot het einde doorgegaan tot vandaag.

En vandaag, op deze Palmzondag, gaan wij verder op weg, willen wij terug via 5 tussenstops, 5 mijlpalen gesymboliseerd door deze 5 olijfboompjes, de weg gaan naar Pasen. Met dank aan Guido voor de ziel van deze viering.
Wij willen beginnen met het uitzingen van Hosanna, gezegend Hij die komt in de naam van de Heer !
En in Zijn naam zijn we hier bijeen,
Hij die voor ons is + de Vader, de Zoon en de H. Geest. Amen.

♫ Hosanna hey  -  A L Webber
Hosanna hey -sanna -sanna -sanna hey -sanna hey -sanna hosanna!
De heer is groot en zijn koninkrijk zal komen in deze tijd!

Zegenen van de palmtakjes

Met Palmtakken hebben we Jezus binnengedragen.
Het eerste groen, voorbode van een nieuwe lente.
Vooraleer we verder gaan met deze viering willen we eerst samen via deze palmtakken een zegen uitspreken,
zegenen, benedicere, het goede uitspreken, het goede wensen, voor jou en voor mij.
Zo kunnen wij aan het einde van de viering deze palm meenemen en uitdragen, over het lijdensverhaal heen.
Wij steken onze beide handen uit over deze palmtakken en bidden samen:
Vader van het leven,
zegen deze palmtakken die wij hier verzameld hebben,
zegen dit groen dat onze winter overleeft,
hoopvol teken van leven,
zegen deze twijgen, kwetsbaar houvast in weer en wind.
Zegen ons met de naam van Jezus, geef ons de kracht hem te volgen,
die jouw vrede en liefde is.

(ondertussen wordt het Christus icoon aangebracht met een schaal en voor het altaar geplaatst).

Jezus,
op een ezel reed je Jeruzalem binnen.
De mensen zongen voor jou
want ze hoopten dat jij hun machtige koning zou worden.
Je bént koning,
maar een heel andere dan zij verwachtten:
je bent de koning van de liefde,
die kiest voor kleine mensen.
De mensen van je tijd begrepen het niet.
'Hosanna' zingen ligt zo dicht bij 'Kruisig Hem' roepen ...
De week die komt, willen we denken aan de laatste dagen van je leven op aarde.
Help ons te ontdekken hoe wij,
in jouw spoor, 'prinsen van liefde' kunnen worden ...

(mensen komen naar voor en vereren de icoon door er een palmtak bij te plaatsen).

Op weg naar Pasen - de olijfboomtocht

Morgen of overmorgen beginnen we aan de Goede Week.
Een week van intens op weg gaan, in de laatste dagen van die man van Nazareth die er alles voor over had opdat wij zouden weten dat God geen God is van macht en kracht die deze wereld veroordeelt, maar een God die dicht bij mensen wil zijn.
Laat ons vanavond al de Goede Week beginnen en zingend bidden om zijn aanwezigheid hier dicht bij ons.

109  Wees hier aanwezig  (antifoon + refrein)

Wees hier aanwezig, woord ons gegeven.
Dat ik U horen mag met hart en ziel.

Wek uw kracht en kom ons bevrijden.

Matteüs 26, 26-28:
Toen ze verder aten nam Jezus brood, sprak het zegengebed uit, brak het brood en gaf de leerlingen ervan met de woorden: Neem en eet, dit is mijn lichaam’. En hij nam een beker, sprak het dankgebed uit en gaf hun de beker met de woorden: ‘drink hier allen uit, dit is mijn bloed, het bloed van het verbond, dat voor velen wordt vergoten tot vergeving van zonden. Blijf dit doen om mij te gedenken.’

Wij zullen deze week samen Witte Donderdag vieren, de laatste avond van Jezus.
Weten wij waar het hem om te doen is? Willen wij weten waar het hem echt om te doen was, tot en met het wassen van de voeten van zijn leerlingen.
Zij verstonden het nog niet (en wij soms ook niet), ze dachten nog altijd dat het ging om wie de grootste was, terwijl het bij hem ging over ‘wie zie je het liefst’, voor wie wil je je klein maken, voor wie wil je dienstbaar zijn?
Woorden die hij sprak en die wij in onze Effataviering telkens opnieuw gebruiken. Deze woorden heeft Oosterhuis in zijn lied ‘telkens als wij eten van dit brood’
doorweven met wat Jezus van ons vraagt. Hij nam het brood, brak het in stukken en deelde het rond.

Als wij dat dan zingen dringt het tot ons door, daarom is het te doen: brood breken voor elkaar, beker van vertrouwen, daarvoor heb je niet echt grote denkers nodig. Dit vraagt hij ons steeds opnieuw: breek je brood en deel je levenskracht, schenk je hartenbloed om liefdeswil, wees mijn zachtheid en mijn ziel in deze wereld. Doe dit en denk aan mij. Telkens als we dit doen verkondigen wij dat mensen hem ter dood hebben gebracht, maar dat hij leeft, Jezus Messias. Het is zo belangrijk dat we dat blijven doen.

♫ 209  Telkens als wij eten van dit brood


Matteüs 26 31-35:

Onderweg zei Jezus tegen hen: ‘Jullie zullen Mij deze nacht allemaal afvallen, want er staat geschreven: “Ik zal de herder doden, en de schapen van zijn kudde zullen uiteengedreven worden.” Maar nadat Ik uit de dood ben opgewekt, zal Ik jullie voorgaan naar Galilea.’ Petrus zei daarop tegen Hem: ‘Misschien zal iedereen U afvallen, ik nooit!’
Jezus antwoordde hem: ‘Ik verzeker je: deze nacht, nog voor de haan gekraaid heeft, zul jij Mij driemaal verloochenen.’ Petrus zei: ‘Al zou ik met U moeten sterven, verloochenen zal ik U nooit.’ Alle andere leerlingen vielen hem daarin bij.

Een paar momenten later hadden ze de man verraden en waren ze al weggelopen ...
maar wie ben ik om de apostelen te veroordelen,
wie ben ik als gelovige, wie ben ik als het moeilijk wordt,
als mensen mij aanspreken als: ‘dat kan toch niet, zijt gij nu nog van die rare soort, wanneer ga je daar nu eindelijk mee ophouden’
dan is het voor mij soms ook moeilijk om recht te staan en te zeggen “en toch”.
Dat heeft Jezus gedaan “en toch” zeggen.

En op Witte Donderdag zingen we tijdens de aanbidding een lied dat voor één keer niet van Oosterhuis is, maar ons allen heel erg warm stemt:
Heer van hierboven, als ik misschien niet kan geloven zonder te zien, geef mij dat ik uw voetstap hoor.

♫ 92  Heer van hierboven


Matteus 27, 45 - 50:

Rond het middaguur viel er duisternis over het hele land, die drie uur aanhield. Aan het einde daarvan, in het negende uur, riep Jezus met luide stem: ‘Eli, Eli, lema sabachtani?’ Dat betekent: ‘Mijn God, mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?’ Toen de omstanders dat hoorden, zeiden enkelen van hen: ‘Hij roept om Elia!’ Meteen kwam er uit hun midden iemand toegesneld die een spons pakte en in water met azijn doopte. Hij stak de spons op een stok en probeerde Hem te laten drinken. De anderen zeiden: ‘Laten we nu maar eens zien of Elia Hem komt redden.’ Jezus riep opnieuw, luidkeels, en gaf de geest.

Met Jezus is gebeurd wat met alle mensen gebeurt, hij is gestorven, alleen veel te vroeg en helemaal alleen heeft men hem aan het kruis geslagen en is hij gestorven.
In de Goede Vrijdag viering zullen wij deze week samenkomen. In die viering zal er bij ons in deze Parel, deze tent, een levensgroot kruis staan met - je zou zweren - échte mensen errond, wij als gemeenschap, als Effatagemeenschap.
En als ik daar dan bij sta, als jij daar dan bij staat, als wij daar dan bij staan, dan voelen wij zoals wij ons dikwijls voelen bij een dode mens: niet meer weten wat te zeggen, met stomgeslagen mond en met vragen “waarom”?

Waarom moet dat nu gebeuren?
Waarom genadeloos vernietigd worden de armsten van de wereld, uw geliefden?
Waarom wij, die met weinigen bezitten wat allen toebehoort, uw woord niet doen?
Waarom geen wereld maken die in vrede is, een nieuwe orde van gerechtigheid?
Gij die de stomgeslagen mond verstaat,
wij roepen u de naam toe van een mens
Jezus, de zoon der mensen,
uw geliefde.

♫ 28  Gij die de stomgeslagen mond verstaat


Ons antwoord wordt uitgedrukt in bloemen.
In Jezus wil ik, wil jij, willen we allen samen het antwoord zoeken en vinden.
Wij zijn gesterkt door de laatste woorden die we daarnet zongen.
In navolging van Israël zegt Jezus:
"God die ons zocht nog voor wij om hem riepen, die gezegd heeft ik zal u vinden.”
Daar heeft Jezus zich aan toevertrouwd, dat vieren we volgend weekend op Pasen. Die God die gezegd heeft: deze mens, zoals hij geleefd heeft, wat hij gezegd heeft,
wat hij gedaan heeft, de manier waarop hij met mensen is omgegaan, deze mens is mijn geliefde, mijn veelgeliefde zoon, hij wordt leven, leven in eeuwigheid opdat
alle mensen zouden leven in eeuwigheid.

Het zal in alle vroegte zijn dat de steen is weggerold en dat wij uit de grond opstaan.
Hoe meer wij samen dit lied zingen, hoe meer het duidelijk wordt: 
God die zich aan mensen, aan deze wereld heeft verkondigd. Die zijn lot een stukje afhankelijk maakt van wat wij in deze wereld maken, zijn Rijk Gods.
Al vanuit de beelden gebruikt in de scheppingsverhalen worden wij opgeroepen om te verrijzen, om mensen te zijn die met verwondering het licht kunnen
verdragen, die niet blijven struikelen maar die elkaar tegemoet komen en die zeggen: wij kennen mekaar.

Er zijn dan ook liederen die je aan ons nooit mag vragen om ze met Pasen niet te zingen, volgende week zullen wij Pasen vieren en dit zingen, en daarom willen we dit nu ook al uitzingen, want de komende week is een week van stil ingetogen zijn, maar geen week zonder uitkomst en hoop. Wij worden opgeroepen activist te zijn.

♫ 53 Dan zal ik leven


Jesaja 35:
De woestijn en dorre vlakte zal zich verheugen,
de steppe zal juichen en bloeien,
welig bloeien als een lelie,
jubelen en juichen van vreugde.
Dan wellen waterstromen op in de woestijn
en beken in de steppe.

Het lied De Steppe zal bloeien kreeg jaren geleden de prijs van het mooiste kerklied, alhoewel niet naar de zin van de Nederlandse bisschoppen.

Het barst nochtans van de beelden uit de Bijbel:
de steppe die bloeit, het water dat uit de rotsen stroomt, zullen we dat met Pasen niet opnieuw zeggen als we lezen van Mozes?
En mensen die eigenlijk dorstig komen drinken, ballingen die terugkeren uit de ballingschap en die lachen en juichen, zoals beschreven bij Jesaja.

En dan dat laatste: de dode zal leven, zal horen. Ten einde gegaan onder stenen bedolven, dode, sta op, het licht van de morgen komt. Een hand zal ons wenken, een stem zal ons roepen: ik open hemel en aarde en afgrond, en wij zullen horen, wij zullen opstaan, wij zullen lachen en juichen en leven.

♫ 60 De steppe zal bloeien

 

Jesaja 65, 17-25:
Zie ik schep een nieuwe wereld en een nieuwe aarde en aan wat vroeger geweest is wordt niet meer gedacht. Er is geen zuigeling meer met een kort leven en geen grijsaard die zijn jaren niet vervult want de jongste sterft op de leeftijd van 100 jaar. Zij zullen zich niet voor niets moe maken en geen kinderen ter wereld brengen voor de verschrikking. Zelfs zullen zij wonen in huizen die zij hebben gebouwd en eten zij de vruchten van de wijngaard die zij zelf hebben geplant. Dan grazen de wolf en het lam eensgezind, de leeuw eet dan hooi zoals het rund.

Op basis van deze tekst van Jesaja schreef Oosterhuis het lied ‘dat een nieuwe wereld komen zal’ als een kerstlied. Maar meteen moedigt hij ons aan om in die geest met Jezus de Goede Week in te gaan. Vanuit deze ingetogen weg krijgen wij de sterkte om te kiezen voor die tegendraadse weg te midden van de velen die aan de kant staan?
Met Broederlijk Delen willen wij meewerken aan die nieuwe wereld en willen wij werk maken van een duurzame wereld zonder ongelijkheid. Door samen te werken, overal ter wereld, is dat mogelijk.

Als 25% van de mensen ervoor kiest om te delen en te herverdelen, is dat genoeg om het 100% anders te doen, zoals Broederlijk Delen ons aangeeft.
In Afrika, Latijns-Amerika en hier bij ons gaan veel mensen die weg al en zijn volop actief in de 25%-revolutie, als activist. Met de Effatagemeenschap steunen wij het bijencultuur-project van de Clemensactie in Kimpese, een stad in Centraal Kongo (vroeger Bas-Congo of Neder-Congo).
Ook wij die hier samenkomen in gemeenschap om het brood te breken en het leven te delen zijn reeds deel van die 25%.

Met deze boodschap worden wij vandaag gezonden op naar de Goede Week. Wie na het lied even rustig wil blijven zitten of rustig de olijfboomtocht wil exploreren wordt daar echt toe uitgenodigd …

Wij gaan in ieder geval samen de Goede Week in.

♫ 135 Dat een nieuwe wereld komen zal