Verwelkoming n Inleiding  (Mia)

Een goede avond en welkom aan jullie allen.
We zijn in de donkerste weken van het jaar beland.
Het is donker, niet enkel buiten en in deze Parel, maar ook in de harten van veel mensen!
Er is toenemende onzekerheid, angst zelfs ...
Je zou ook voor minder:
de opwarming van de aarde, de klimaatverandering,
de oorlog op zovele plaatsen (niet in het minst in Oekraïne),
de stijgende energieprijzen, vermindering van de koopkracht, steeds meer digitalisering (die bijlange niet voor iedereen toegankelijk is waardoor sommigen zich buiten de wereld voelen groeien), ... dit alles maakt mensen onzeker en bang.
Midden die donkerte zien we uit naar Licht!

Vanaf deze avond, bij het begin van de advent,
worden we uitgenodigd te “Groeien in het vertrouwen dat het licht ZAL doorbreken”  …
ALS we ons maar verbinden  met het licht,
verbinden met elkaar, verbinden met Gods droom,
verbinden met Christus.

Vandaag, op deze eerste adventszondag,
willen we ons verbinden met het Licht dat ZAL doorbreken.
Verbind je met het Licht

Mag ik één van de jongeren uitnodigen om de eerste kaars op de adventskrans aan te steken.

Intussen:  ♫ 95  In onze donkere nacht  (2x)

In onze donk're nacht
ontsteek dan een lichtend vuur dat nooit meer dooft,
vuur dat nooit meer dooft

 Mag ik nu de andere jongeren uitnodigen om ook de paaskaars en de andere kaarsen aan te steken.

DAARNA STEEKT IEMAND DE LICHTEN AAN IN DE PAREL.

Openingsgebed  (Welzijnszorg)

God van licht en van liefde,
Jij wil bij ons zijn als een klein warm lichtje,
als een fakkel van hoop in deze donkere dagen.
Help ons te groeien in het vertrouwen
dat Jouw licht steeds meer ZAL doorbreken,
wanneer ook wij proberen licht te zijn voor elkaar
in het voetspoor van Hem naar wiens komst we uitzien
nu we samenzijn in Jouw Naam:
Vader, Zoon en heilige Geest.
Amen.

Inleiding:  (Mia)

Beste Effatavrienden,
Met de Liturgiegroep hebben we ervoor gekozen om tijdens deze advent, teksten uit de profeet Jesaja te lezen.
Jesaja trad op in Israël, in het koninkrijk Juda, in de tweede helft van de 8ste eeuw voor Christus.

Het ging toen niet goed in Juda:
Zowel de invallen van de Assyriërs als de opkomende stadscultuur, verstoorden de harmonie van de boerenbevolking,
en schiepen sterke tegenstellingen tussen rijk en arm.
Het was een tijd van enerzijds welvaart en anderzijds uitbuiting en onrecht. Een tijd van diepgewortelde, maar ook verkalkte godsdienstigheid.
Jesaja zal scherp uitvallen tegen elke vorm van sociaal onrecht, tegen de verdrukking van de armen, tegen omkoperij, tegen het opkomend grootgrondbezit dat leidt tot uitbuiting van de zwakken.
Hij reageert ook tegen een eredienst die een lippendienst geworden was: woorden zonder daden.
God kan men niet gunstig stemmen met offers en gebeden als men in het dagelijks leven onrechtvaardig is en de zwakken verdrukt.
Maar Jesaja zal niet enkel wantoestanden aan de kaak stellen. Hij zal ook bevrijding aankondigen:

Er zal een Messias komen! Er zal een nieuwe tijd aanbreken!
De evangeliën zullen dan ook vaak uit het boek Jesaja citeren:
Jesaja’s woorden over de Messias zagen de eerste christenen gerealiseerd in Jezus van Nazareth, die ze de Christus (= Messias) zijn gaan noemen.
Jesaja bleek hen DE taal te geven om over Jezus te spreken.
Jesaja wordt dan ook DE messiaanse profeet bij uitstek genoemd.
Geen wonder dus dat de Kerk tijdens de adventstijd als eerste lezing vaak teksten uit het boek Jesaja aanbiedt.
Wij hier in Effata gaan nu, in de advent van DIT jaar, die teksten uit Jesaja lezen.
Luisteren we nu alvast naar de Jesaja-tekst die de Kerk voor deze zondag voorstelt.

Lezing: Jesaja 2, 1–5  (NBV21)

Dit zijn de woorden van Jesaja, de zoon van Amos; het visioen dat hij zag over Juda en Jeruzalem.
Eens komt de dag
dat de berg met de tempel van de HEER rotsvast zal staan,
verheven boven de heuvels, hoger dan alle bergen.
Alle volken zullen daar samenstromen,
machtige naties zullen zeggen:
‘Laten we optrekken naar de berg van de HEER,
naar de tempel van Jakobs God.
Hij zal ons onderrichten, ons de weg wijzen,
en wij zullen zijn paden bewandelen.’
Vanaf de Sion klinkt zijn onderricht,
vanuit Jeruzalem spreekt de HEER.
Hij zal rechtspreken tussen de volken,
over machtige naties een oordeel vellen.
Zij zullen hun zwaarden omsmeden tot ploegijzers
en hun speren tot snoeimessen.
Geen volk zal meer het zwaard trekken tegen een ander volk,
geen mens zal nog de wapens leren hanteren.
Nakomelingen van Jakob, kom mee,
laten wij leven in het licht van de HEER.

Homilie:  (Mia)

In 1947 werden in de grotten van Qumran (aan de rand van de Dode Zee) de handgeschreven boeken van de bibliotheek van de Essenen gevonden.
Die Essenen waren in het Israël ten tijde van Jezus, een soort Joodse kloosterlingen. Ze leefden heel sober en legden zich toe op gebed en Bijbelstudie.
Die handgeschreven boeken hadden ze in grotten verborgen om ze tegen de invallende romeinen (als antwoord op de Joodse opstand rond het jaar 70) te beschermen.
Eén van die handschriften bevat de 66 hoofdstukken van het boek Jesaja.
Opvallend is dat die tekst maar in geringe mate afwijkt van het tot dan toe oudst bekende handschrift van het boek Jesaja.

Het boek Jesaja is dus een heel authentiek boek. Het werd ook voor een deel door hem zelf geschreven.
Men vermoedt dat hij een groep leerlingen rond zich had, die zijn woorden bewaarden en ook aanvulden en aanpasten.

Jesaja werd en wordt nog altijd beschouwd als één van de grootste profeten van Israël.
Een profeet kan men het best omschrijven als een woordvoerder van God, iemand die spreekt namens God en ook alles met de “ogen van God” bekijkt.
Wat Jesaja te zeggen had, kun je, grof geschetst, samenvatten in 3 stukken:

Hij is scherp voor alle mistoestanden in de samenleving, zoals het gebrek aan zorg voor de zwaksten.
Hij kondigt de verovering en de verwoesting van Jeruzalem aan.
Maar hij zag ook hoop voor de tijd daarna: Jahweh is een trouwe God en zou Zijn volk bevrijden.
Er zou een nieuwe tijd aanbreken!
De messiaanse tijd!
Over die bevrijding, die nieuwe tijd, gaan de teksten uit het boek Jesaja die we tijdens deze advent gaan lezen.

Jesaja was een groot dichter. Hij gebruikt prachtige beelden om de messiaanse tijd op te roepen.
In de lezing van vandaag krijgen we er al mee te maken: Jesaja’s droom waarin hij ziet dat mensen zwaarden omsmeden tot ploegen!
Een manier om te zeggen dat God droomt van een wereld van VREDE! Een wereld waarin ruzie en oorlog zullen voorbij zijn
en waarin het materiaal dat de oorlog in gang houdt, gerecycleerd kan worden tot iets wat het welzijn van de mensen in de hand werkt: landbouwmateriaal.
Die droom van God staat in schril contrast met de situatie in de wereld van vandaag waarin steeds meer en steeds gesofisticeerdere wapens geproduceerd worden ten bate van de oorlog.
Oorlogen waarin gruwelijke misdaden tegen de menselijkheid niet geschuwd worden: martelingen, verkrachtingen, moorden.
Oorlogen waarin zelfs kinderen niet ontzien worden. Ronduit beangstigend.
Er komt een nieuwe tijd, zegt Jesaja! De Messias zal een vredestichter zijn!
Hij zal ons oproepen van onze vijanden te houden, i.p.v. ze te willen vernietigen.
Naar de komst van die Messias zien we uit tijdens deze advent!
We kunnen alvast beginnen Zijn weg te bereiden door wegen van vrede te gaan, te beginnen in onze eigen kleine kring.
DAN zal het licht langzaam maar zeker doorbreken in onze donkere wereld. Verbind je met DAT licht!
Laten we er voor gaan!

Offerandelied:  ♫  167  Al wie dolend in het donker

Tafelgebed

Cultiveren wij hier niet elke week de herinnering aan het heimwee dat bij de profeten leefde, het heimwee naar de komst van liefde en gerechtigheid in deze wereld?
Zoeken wij hier niet elke week elkaar op om te leren naast kleine mensen te gaan staan in hun strijd om gelijkberechtiging?
Spreken wij hier niet elke week ons geloof uit dat de belofte van liefde en gerechtigheid niet een verre droom is, maar ooit al eens vervuld is door Jezus van Nazareth?

En toch zien wij dat wij van die profetische droom, ondanks Jezus’ verwezenlijking ervan, weinig hebben terecht gebracht.
De panter vreet wel degelijk het geitje op,
de beer verslindt wel degelijk de koe,
en het kleine kind wordt door de adder gebeten.
Daarom moeten we blijven samenkomen om dat leven van Jezus, zijn erfenis van hoop, in herinnering te brengen.
Rond het woord, rond de tafel.
Om liefde en gerechtigheid te leren in het dagelijks delen van ons leven, zoals Jezus het deed.

Tafelgebed:  ♫  110   Die naar menselijke gewoonte

Onze Vader

Jezus op zijn woord gelovend,
mogen wij vol vertrouwen bidden tot zijn en onze Vader:
Onze Vader …

Vredeswens

Jesaja, een profeet van lang geleden,
werd ook geconfronteerd met geweld, misdaad en oorlog.
Toch voorspelde hij een vrede voor alle volkeren:
Zij zullen hun zwaarden omsmeden tot ploegijzers en hun speren tot snoeimessen.
Geen volk zal meer het zwaard trekken tegen een ander volk,
geen mens zal nog de wapens leren hanteren.

Die verwachting nemen wij over en bidden:
Heer Jezus, Jij roept ons op tot verzoening, eenheid en vrede.

Die vrede van de Heer zij altijd met ons.
En wensen wij die vrede ook elkaar toe …

Broodbreking

Jezus toonde ons dat er genoeg is voor iedereen, als wij met hen leren delen in verbondenheid.
Wij worden opgeroepen om te geloven en te leven in gemeenschap met Hem.

Het brood staat voor ons klaar.
Als wij eten van dit brood, het breken, en delen met elkander …

♫  17   Dan zal er vreugde zijn op aarde …

Brood breken is een profetisch gebaar van Gods aanwezigheid onder ons.

Als brood gebroken wordt, zei Jezus
dan wordt liefde uitgedeeld,
dan worden mensen gered en bewaard.

Deel dan dit brood met elkaar;
volg na wat je in handen neemt
en tracht voor alle mensen zo goed als God te zijn.

Het brood staat voor ons klaar … kom maar aan tafel

Communielied:  ♫  106  Vrede is onze weg

Elke heuvel moet geslecht, elke bocht moet recht.
Gedempt moet elke kuil en elke voor.
Elk voor zich wordt ongedaan, geen geweld zal nog bestaan.
Vred' is onze weg: ga door.

Bezinning

Advent is een tijd van hoop!
Er is zoveel onrust, moedeloosheid, wanhoop en angst.
Als christenen zijn wij tekens van hoop.
God is ons nabij.
Hij leeft waar wij gemeenschap vormen,
waar we samen zijn, als broers en zussen voor elkaar.
“Hij zal ons zijn wegen wijzen, en wij zullen zijn paden bewandelen”, zegt Jesaja.
“Dan smeden zij hun zwaarden om tot ploegscharen en hun speren tot sikkels.
Geen volk heft het zwaard meer tegen een ander en oorlog leren ze niet meer.
Laat ons wandelen in het licht van de Heer”, vervolgt hij.
Dat is onze opdracht:
mensen worden die de droom, het visioen van vrede,
warm houden en zo een beetje licht brengen
in de donkerte van het bestaan.
Ja, God is onze hoop en Hij leeft in ons, zodat wijzelf hoop
en licht kunnen worden en blijven voor anderen.

Zalige adventstijd!

Slotgebed

God,
vol verwachting kijken we uit naar Kerstmis.
Ook al kan het duister zo zwaar wegen en zijn we bezorgd om mensen die ons ter harte gaan.
We danken Je voor het licht dat groeit op de kaarsen één na één.
Maak ons, samen met Jesaja,
gevoelig voor de verontwaardiging over onrecht
en leer ons de tekenen te zien van Jouw nieuwe wereld,
waar vrede en gerechtigheid is voor allen.
Amen.