Welke God bedoelen we?
Vandaag ben ik nog meer dan toen tot het inzicht gekomen dat we het niet te vlug mogen hebben over de materialistische oppervlakkigheid of religieuze onverschilligheid van de tieners van de 21ste eeuw. Er zit duidelijk ook een probleem in de traditionele godsdiensten zelf. Het vroegere verbeelden, denken en spreken over een ‘bovennatuurlijke’ God is al een hele tijd in crisis. Een verregaand ingevuld theïsme en een daarbij aansluitende, vastgelegde, hiërarchische kerkorganisatie zijn zelf een probleem geworden. Ik voelde het niet enkel aan in de communicatie met de leerlingen in de school, maar evenzeer in de geloofsgesprekken met volwassen gelovigen in parochies en christelijke sociale organisaties.

Sedertdien kan ik vanuit een intense, veelzijdige lectuur mijn ervaringen en intuïties funderen op diverse, voortschrijdende kennis. Er zijn de nieuwe inzichten in de evolutionaire biologie en neurologie, in de culturele en biologische antropologie, in de archeologie en godsdienstgeschiedenis, in het alsmaar verder vorderend wetenschappelijk Bijbelonderzoek, in de cognitiewetenschap, filosofie en theologie.

Ons openen voor een andere connectie
Gelukkig zijn al vele decennia filosofen en theologen bezig met een nieuw denken en spreken over God en Jezus. Velen van hen bouwen verder op de oude theologische en mystieke tradities - in alle grote godsdiensten - die beklemtonen dat godsdiensten God en Gods wil niet kunnen ‘bevatten en vatten’. Het transcendente of goddelijke is juist het Onzichtbare, Ondoorgrondelijke, Onvatbare, Onzegbare en Onnoembare. Het goddelijke Licht blijft versluierd achter de wolk van niet-weten.

De komende decennia zal een en ander alleen maar verder doorgaan.  Een godsdienstleraar in 2040 zal bij jonge mensen nog steeds hetzelfde constateren als vandaag en als 30 jaar geleden. We zijn definitief binnengetreden in een ander spiritueel en religieus aanvoelen en denken. We hebben nood aan een nieuw theologisch denkklimaat.

De kracht van de onbevangen uitwisseling
Enkel met een grote ontvankelijkheid voor het innerlijke leven van jonge mensen zoals het is vandaag en met een terugkeer naar het geheim van God en Jezus zullen we weer een spirituele en religieuze verbinding kunnen maken met jonge mensen en volwassenen. Een eerste connectie kan ontluiken in een open, onbevangen uitwisseling over het mysterie van het leven en de kosmos, over het mysterie van het transcendente, oneindige of absolute, over religies als evoluerende zoekwegen naar zin en naar God en/of als veranderende verbeeldingen of interpretaties van goddelijke openbaring(en).

Wie beter wil begrijpen wat ik bedoel, kan het schitterende boekje van de Franse priester Maurice Bellet opzoeken en lezen: ‘Niemand heeft ooit God gezien’. Hij is één van de vele auteurs die ons erop wijzen dat we in een nieuw theologisch klimaat zijn binnengetreden, een ander tijdvak met nieuwe kansen, ook voor de christelijke religie en spiritualiteit. Zelf ga ik me alvast gauw het boek ‘Passie en twijfel’ van Eva Vromman aanschaffen. Ik zal het met aandacht en graagte lezen.